1588

Maria Ximildegui Zugarramurdin jaio zen. Gurasoek, jatorriz Ipar Euskal Herrikoak, muga igaro zuten bizimodu lasaiagoa eta familiarentzako aukerak bilatzen. Haurtzarotik izaera bitxi eta errebeldea erakutsi zuen, bere gurasoek zuhurtzat jotzen zutena baino gehiago esploratzera eramaten zuena.
Beste neskek etxean lagundu edo eguneroko lanbideak ikasten zituzten bitartean, Mariak nahiago zuen zuhaitzen artean galdu, loreak bildu edo ibaiaren marmarra entzun. Bere familia, apala eta langilea, landatik bizi zen eta etxeko lanak irakasten saiatzen zen, baina Mariak zerbait handiagoarekin egiten zuen amets. Mendiei begiratzen zien, mundua han amaitzen ez zelako ziurtasunez, baizik eta harantzago zegoenak egunen batean aurkituko zituen sekretu eta promesak gordetzen zituelako ziurtasunez.

1604

Hamasei urte zituela, Maria aitarekin joan zen Ziburura, Ipar Euskal Herrira. Han aurkitu zuen neskame lana, etxe aberats batean zaindua. Leku horretan ezagutu zuen Katheline, berea bezalako izpiritu nagiko beste gazte bat. Katalinek antzinako sekretuez hitz egin zion, patua alda zezaketen erritual eta botereez. Bien artean harreman intimo eta klandestinoa sortu zen, emozionalean zein espiritualean elkartu zituena.
Akelarreetan parte hartzeko, Mariak Jainkoari eta Ama Birjinari uko egin behar izan zien. Ekintza horrek markatuta utzi zuen eta, momentuan askatasun gisa sentitu bazuen ere, geroago astunduko zuen. Urte t 'erdiz, Kathelineren gidaritzapean, sorginkeriaren bideak ikasi zituen: edabeak, deiadarrak eta erabat ulertzen ez zituen baina jarkiezinak iruditzen zitzaizkion indarrekiko lotura.

1608an, Maria Zugarramurdira itzuli zen, bere sustraiekin konektatu nahian. Han, herrian sorginkeria praktikatzen zuten emakumeekin harremanetan jartzen hasi zen, haien zirkulu sekretuekin bat eginez. Inguruko sorginek onartu egin zuten, ezagutza eta anbizioa zituen emakume bat ezagutu baitzuten bertan.

Maria gurekin batera Nafarroako kobazuloetan egiten ziren akelarreetan parte hartzen hasi zen. Han, dantza eta kantu artean, ilargiaren argipean, edalontziak eta substantzia psikotropikoak igurzten ziren, beste mundu batzuekin lotzen omen zuten ikuspen eta sentsazioak emateko. Estasi erritual bat zen, bere antzinako bizitzaren mugak ahantzarazten zizkiona.
Hala ere, pixkanaka, bere ekintzen pisua sentitzen hasi zen. Ikuspenak urduritu egin ziren, eta hasierako zirrarak beldurrari bide eman zion. Haurtzaroan bekatuaz eta kondenazioaz esandakoak etorri zitzaizkion burura. Bere buruari galdetzen zion ea marra bat zeharkatu ote zuen eta ezin ote zuen itzuli.

Azkenean, damuak jota, Mariak konfesatzea erabaki zuen. Urdazubiko abadearengana joan zen, fray León de Araníbarengana, bizi eta ikasitako guztia zehatz-mehatz kontatuz. Baina ez zituen bere esperientziak bakarrik kontatu; herriko beste sorgin eta azti batzuk ere salatu zituen, Zugarramurdiko komunitatearentzat tragedia izango zenaren hasiera markatuz.